อันดับแรก ต้องเข้าใจก่อนว่าสำหรับเด็กแล้ว Playing is Learning นั้นถูกต้องเลย เด็กเขาเรียนรู้จากการเล่น และเขาจะต้องได้เล่น เพื่อเขาจะได้เติบโตขึ้นอย่างสมวัย และมีพัฒนาการที่ถูกต้องตามวัย ย้ำนะครับว่า เล่น ไม่ใช่ เรียน หรือ เรียนพิเศษ
เรื่องการเรียนไม่ต้องห่วงว่าจะไม่ทันเพื่อนนะครับ ผมเห็นคนโตมาแก่แค่ไหน ถ้าอยากทำอะไรเป็นเขาก็ทำได้ทั้งนั้น สำหรับคนแล้วโดยเฉพาะสมัยนี้ ไม่ต้องแข่งความเร็วกันหรอกครับ แข่งกันที่ความฉลาดเข้าใจชีวิตน่าจะดีกว่า อย่างน้อยก็มีความสุขมากกว่านะครับ
ในเมื่อการเล่นมีความสำคัญ เราควรให้ลูกเล่นแบบไหน แนวทางอื่นผมไม่ทราบเหมือนกัน แต่ผมจะเล่าแนวทางของบ้านเราให้ฟัง ซึ่งโดยมากแล้วจะสอดคล้องกับแนวทางการศึกษาวอลดอร์ฟนะครับ อยากทราบเพิ่มเติมก็คลิ๊กที่ลิงค์ หรือเอาแบบง่ายก็ดูเว็บโรงเรียนฟ้ากว้างก็ได้
1. NO TV - บ้านเราไม่มีทีวีเลย เคเบิ้ล ดาวเทียมไม่ต้องพูดถึง ไม่มีครับ เพราะเราไม่อยากให้ลูกถูกสะกดจิตด้วยการ์ตูน โฆษณา ละครต่างๆ มันยังไม่ถึงเวลา เด็กตอนนี้ต้องเล่นตามธรรมชาติ ต้องได้เคลื่อนไหวร่างกาย ไม่ใช่นั่งนิ่งๆ แบบนั้นจะป่วยง่ายและบ่อยนะครับ
2. เล่นตามธรรมชาติ - คือ เล่นอะไรก็ได้ที่มีอยู่บริเวณนั้น เราต้องปล่อยให้เขาเล่น (โดยดูแลความปลอดภัยเป็นอย่างดี) เด็กเขาจะหาทางเล่นได้เอง เพราะการเล่นเป็นธรรมชาติขิงเขาอยู่แล้ว ลองดูครับ ห้องนั่งเล่น ห้องนอน สวน สนามหญ้า ต้นไม้ สนามเด็กเล่น ปั่นจักรยาน อาบน้ำหมา เยอะแยะครับ
3. No Plastic Toy - ไม่มีของเล่นพลาสติก - หรือถ้ามีก็จะน้อยมาก เพราะของเล่นเหล่านั้นมันจะมีรูปแบบ รูปทรงที่สำเร็จรูป เด็กไม่ได้ใช้ความคิดหรือจินตนาการอะไรในการเล่นเลย มันตายตัว ถ้าเราทุกคนยอมรับว่าการคิดสร้างสรรค์นั้นสำคัญ แล้วเราปิดกั้นความคิดสร้างสรรค์ลูกเราด้วยของเหล่านี้ได้อย่างไร แล้วจะให้เล่นอะไรล่ะ ผมให้เล่นของเล่นไม้แมน พวกบล๊อกไม้สี่เหลี่ยมธรรมดานี่แหละ เขาอยากเล่นตัวอะไร ก็ให้ต่อเอาเอง สมมุติเอา , บางทีก็เล่นวาดรูป ระบายสี คุณจะทึ่งนะที่ลูกคุณวาดอะไรๆออกมาได้โดยไม่ต้องดูแบบ , ปั่นดินน้ำมัน ปั้นขนมปัง เล่นไหมพรม เล่นผ้า (เอาผ้าเป็นผืน มาเล่นทำอุโมงค์อะไรก็ว่าไป) หมอน ผ้าห่มอะไรเล่นได้หมดแหละ อยู่ที่พ่อแม่จะยอมให้เล่นไหม
4. เล่นของจริง - คือไม่ใช่เล่นของเล่น ตัวอย่างเช่น เล่นเย็บผ้า ก็มาเย็บจริงๆกับแม่ได้เลย ใช้เข็มจริง ด้ายจริง มันออกมาไม่สวยหรอกครับแต่เด็กเขาอยากทำ รู้มั้ยครับว่าเด็กเขาอยากอะไร เขาอยากทำอย่างที่คุณทำ อยากเป็นอย่างที่คุณเป็น ดังนั้น อย่าไล่เขาไปเล่นของเล่นเด็กกิ๊กก๊อก เขาอยากใช้ของที่คุณใช้ ในสายตาเขาคุณคือสุดยอดฮีโร่ ที่เขาพร้อมจะทำตามอย่างโดยไม่สงสัย ส่วนเด็กผู้ชาย ก็อาจให้ลองเล่นเครื่องมือช่างที่ไม่อันตรายมาก ให้ลองตอกตะปูเล็กๆ ขันน๊อตติดบล๊อกไม้ คือ ให้ได้ลองใช้ของจริงแต่ไม่ต้องทำจริงๆนะครับ เราคงไม่คาดหวังให้ลูกเราซ่อมท่อน้ำได้จริงๆหรอกนะ
5. พ่อแม่เล่นด้วย - อันนี้สำคัญ เด็กๆถ้าคุณกันเขาออกไปเล่น แล้วคุณทำอย่างอื่น เขาจะเล่นได้ไม่นาน เพราะนอกจากการเล่นแล้วเขายังต้องการคุณอยู่ข้างๆด้วย เขาต้องการความอุ่นใจ ปลอดภัย แต่ก็อยากเป็นอิสระ อยากแสดงออกว่าตัวเองโตแล้ว เราต้องมองเขาด้วยสายตาที่เข้าใจ เล่นกับเขา ให้เวลากับเขามากๆ ใส่ใจเขา แล้วเขาจะกวนคุณน้อยลงมาก ส่วนตัวผมถ้าเล่นกับลูกก่อนนอน ก้จะเล่นขี่ม้า ขี่ช้าง กอดฟัดลูก แกล้งทับบ้าง แม้เวลาจะมีน้อยแต่ก้พบว่ามันเป็นช่วงเวลาที่มีความสุข และมีความหมายต่อลูกมากจริงๆ
แนวทางที่ว่ามา อาจจะ up side down อยู่สักหน่อยนะครับ แต่เป็นประโยชน์กับเด็กโดยเฉพาะลูกๆอย่างแน่นอน รูปถ่ายการเล่น ผมใส่ไว้ด้านล่างนะครับ และอยากฝากข้อคิดทิ้งท้ายด้วยว่า "คงจะมีแต่คนบ้าเท่านั้นที่ทำสิ่งเดิมซ้ำๆแล้วต้องการผลลัพท์ที่แตกต่าง ถ้าคุณต้องการผลลัพท์ที่แตกต่าง วิธีการที่คุณใช้จะต้องเปลี่ยนครับ"
 |
| เล่นวาดรูป ใช้กระดาษ 100 ปอนด์ของจริงนะครับ |
 |
| สีสันจัดไปให้พร้อม แท่งใหญ่มีคุณภาพหน่อยครับ ลงทุนนิดนึงแต่ไม่ต้องแพงมาก |
 |
| ม้าหมุนหลบไป ม้าจริงเลยลูก คนละรอบสองรอบจัดไป |
 |
| ฝึกใช้นิ้วด้วยการถักไหมพรม knitting ไหมพรมไม่แพงนะครับ ถูกกว่าของเล่นบนห้างเยอะเลย |
 |
| พี่น้องไม่ต้องแย่งกัน ได้ทำทุกคน |
 |
| ออกแคมป์ครับ ได้ก่อไฟจริงๆ พ่อแม่ควรเฝ้าดูอย่างใกล้ชิดนะครับ |
 |
| บล๊อกไม้เล่นเบื่อแล้ว เอามาติดกาวสร้างตึกสร้างยานก็ว่าไป เอาเลยลูก |
 |
| พี่น้องช่วยกันทำ กาวเยิ้มไปหมด ดีครับจะได้รู้ว่ากาวมันเหนียว |
 |
| อยากเป็นคนบังคับม้า ได้เลยนั่งข้างคนขับเลยลูก จับสายบังคับด้วย |
 |
| แบบว่าภูมิใจมาก สนุกมาก ได้เป็นคนขี่ม้า |
 |
| บล๊อกไม้เล่นได้หลากหลาย ไม่ต้องเล่นตามที่เขาเขียนข้างกล่องก็ได้นะครับ :-) |
 |
| ช้างของเล่นหนูไม่รู้จักค่ะ รู้จักแต่ช้างแปร๋นๆ |
 |
| ให้อาหารช้าง เอาจนเหนื่อยเลยลูก สู้ๆ |
 |
| ว่ายน้ำจริงๆ สระผู้ใหญ่เลยครับ เอาไปเรียนให้ว่ายเป็น จะลืมสระเด็กไปเลย |
 |
| อยากพูดภาษาอังกฤษได้ เอาไปเลยนิทาน หนังสือภาษาอังกฤษ จีน จัดไปครับ ลูกอยากพูดนะไม่ใช่ผม |
 |
| อยากรู้ว่ากีตาร์ทำยังไง ไปดูโรงงานของจริงกันเลยลูก |
 |
| ของขวัญวันเกิด ได้กล่องเครื่องมือช่างของจริง พร้อมอุปกรณ์จริงแปดชิ้น |
 |
| พ่อมันยังไม่มีกล่องแบบนี้เลย |
 |
| บอกว่าของมีน้อย มาขอของพ่อไปใส่ด้วย ได้เลยลูก |
 |
| ไม่มีของเล่นนะครับ มีแต่ของจริง วันหลังเรามาซ่อม มาสร้างอะไรด้วยกันนะลูก |
